Το αιώνιο ποδοσφαιρικό ερώτημα, που μάλλον δεν θα απαντηθεί ποτέ, αφορά τον κορυφαίο ποδοσφαιριστή όλων των εποχών και αν αυτός ήταν ο Πελέ ή ο Μαραντόνα. Τα στοιχεία λένε ότι ο Βραζιλιάνος είναι μεγαλύτερος, τουλάχιστον σε… ηλικία!
Ο «βασιλιάς» κλείνει σήμερα τα 70 του χρόνια και το www.sport-fm.gr σας παρουσιάζει ένα αφιέρωμα στον άνθρωπο, που είτε είναι ο καλύτερος είτε όχι, πάντα θα αποτελεί σημείο αναφοράς και σύγκρισης κάθε μπαλαδόρου που θα κλέβει τις καρδιές μας.
Γράφει ο Νίκος Ακτύπης
Αν και πολύ νωρίς και ίσως χωρίς να ενδιαφέρει κανέναν, οφείλω να πω ότι μάλλον με τον Μαραντόνα είμαι, επειδή πρόλαβα να τον δω αγωνιζόμενο κανονικά σε ενενηντάλεπτα και όχι μόνο σε ντοκιμαντέρ.
Βασιλιάς είναι το προσωνύμιο που έχουν δώσει στον Πελέ και αυτοί που το έκαναν μάλλον κάτι θα ξέρουν περισσότερο.
Γεννήθηκε στο Tres Coracoes, μια μικρή πόλη της Βραζιλίας και ήταν γιος του επίσης ποδοσφαιριστή Ντοντίνιο, ο οποίος μεταξύ άλλων, αγωνίστηκε σε Ατλέτικο Μινέιρο και Φλουμινένσε.
Δεν ξέρω αν τα στοιχεία που δίνει ο ίδιος είναι πραγματικά ή όχι, αλλά υποστηρίζει ότι έχει πετύχει 1281 γκολ σε 1363 ματς. Οι υποστηρικτές του Μαραντόνα συχνά λένε ότι μετράει ακόμα και το τέρμα που σημείωσε στην ταινία «Η Απόδραση των 11». Πάντως για τα 589 γκολ σε 605 παιχνίδια πρωταθλήματος στη Βραζιλία και τα 77 σε 92 συμμετοχές με την εθνική ομάδα, συμπεριλαμβανομένων και των 12 σε τελική φάση Παγκοσμίου Κυπέλλου, δεν έχει βρεθεί κανείς να κάνει πλάκα.
Εβδομήντα ετών γίνεται σήμερα ο Πελέ, γεννημένος στις 23/10/1940, αν και στο διαβατήριό του ως επίσημη ημερομηνία αναγράφεται η 21η Οκτωβρίου λόγω κάποιου λάθους. «Δεν ξέρω πώς προέκυψε, αλλά στη Βραζιλία δεν δίνουμε πολύ μεγάλη σημασία στην ακρίβεια», έχει δηλώσει ο ίδιος για το θέμα.
Ζαβός πρέπει να ήταν ο τύπος στο ληξιαρχείο όταν καταχώρησε τα στοιχεία του, αφού έκανε λάθος και στο όνομα του Πελέ. Έντσον Αράντες ντο Νασιμέντο ήταν κανονικά, Έντισον έγραψε ο υπάλληλος, ένα λάθος που στα πρώτα χρόνια της καριέρας του, του δημιουργούσε προβλήματα.
Η απόλυτη χρονιά του ή το annus mirabilis, όπως λένε οι Λατίνοι, ήταν το 1970, όταν οδήγησε τη «σελεσάο» στην κατάκτηση του Μουντιάλ. Στα γήπεδα του Μεξικού εμφανίστηκε η απόλυτη ποδοσφαιρική ορχήστρα και ο ίδιος, ως πρώτο βιολί και μαέστρος μαζί, σκορπούσε τον τρόμο σε κάθε εμφάνισή του, με επιστέγασμα το 4-1 επί της Ιταλίας στον τελικό.
Θέμα στις εφημερίδες της εποχής έγιναν σχεδόν όλοι οι αντίπαλοί του σε εκείνη τη διοργάνωση. Ο τρόπος που ξεγέλασε τον τερματοφύλακα της Ουρουγουάης, Μαζουρκιεβιτς στον ημιτελικό, με την απίστευτης ποδοσφαιρικής ευφυΐας προσποίησή του. Η απόκρουση του Γκόρντον Μπανκς στον προημιτελικό με την Αγγλία, σε κεφαλιά του Πελέ, που θεωρήθηκε η κορυφαία όλων των εποχών. Η πάσα πίσω από την πλάτη στον Κάρλος Αλμπέρτο που κατέληξε σε γκολ απέναντι στην Ιταλία και η θρυλική ατάκα: «Δεν τον είδα, τον άκουσα», ήταν μερικές μόνο από τις απίθανες στιγμές που χάρισε ο άφταστος Βραζιλιάνος σε εκείνο το Μουντιάλ.
Ίσως, τώρα που το ξανασκέφτομαι, να ήταν ο Πελέ ο κορυφαίος. Τουλάχιστον αυτό πίστευε ο Μπόμπι Μουρ, ένας από τους καλύτερους ανασταλτικούς παίκτες της εποχής. «Είναι ο πιο ολοκληρωμένος ποδοσφαιριστής όλων των εποχών. Είχε τα πάντα. Δύο εξαιρετικά πόδια. Μαγικός στον αέρα. Μπορούσε να σε περάσει χρησιμοποιώντας την ταχύτητά του ή την τεχνική του. Μέσα στον αγωνιστικό χώρο ήταν ένας γίγαντας», είχε δηλώσει ο Άγγλος.
Κιθαρίστας ή ντράμερ; Ακόμη ένα μεγάλο ερώτημα (του Γιοκαρίνη, όχι της ανθρωπότητας) στο οποίο δεν δίνει απάντηση αυτό το αφιέρωμα.
Λατρεύτηκε όσο κανένας άλλος ποδοσφαιριστής στη Βραζιλία, ενώ παραμένει ο πρώτος σκόρερ της εθνικής ομάδας με 77 γκολ. Οδήγησε τους «καριόκας» σε τρία Παγκόσμια Κύπελλα (1958, 1962, 1970), ενώ σε συλλογικό επίπεδο κατέκτησε δύο Λιμπερταδόρες και ισάριθμα διηπειρωτικά κύπελλα με τη Σάντος, στην οποία έκανε ντεμπούτο σε ηλικία μόλις 15 ετών.
Μάταια οι ευρωπαϊκοί σύλλογοι προσπάθησαν να τον πείσουν να κάνει το βήμα προς τη «γηραιά ήπειρο». Ακόμη και όταν άφησε μετά από χρόνια την αγαπημένη του Σάντος, αγωνίστηκε με τα χρώματα της New York Cosmos στο αμερικανικό πρωτάθήμα.
Ντίκο! Αυτό ήταν το πρώτο παρατσούκλι του Πελέ όταν παιδί. Το όνομα με το οποίο έγινε αργότερα διάσημος του κόλλησε στο σχολείο και προέρχεται από τον παιδικό του ήρωα, τερματοφύλακα τότε της Βάσκο ντα Γκάμα, Μπιλέ και τον λάθος τρόπο με τον οποίο το πρόφερε.
Ξέρετε τι είπε ο άνθρωπος που τον ανακάλυψε, ο Βαλντεμάρ ντε Μπρίτο, όταν τον πήγε στη Σάντος; ”Αυτό το παιδί θα γίνει ο καλύτερος ποδοσφαιριστής στον κόσμο”! Έκοβε το μάτι του!
Ο Πελέ έκανε το ντεμπούτο το στην εθνική Βραζιλίας στις 7 Ιουλίου του 1957, σε ηλικία 15 ετών και 9 μηνών. Το ματς ήταν εναντίον της Αργεντινής, έληξε 2-1 και ο πιτσιρικάς –τότε- πέτυχε ένα από τα δύο γκολ της νίκης, γεγονός που τον κατέστησε τον νεαρότερο σκόρερ σε αυτό το επίπεδο στην ιστορία.
Ποιος είναι ο καλύτερος τερματοφύλακας της «σελεσάο»; Ρωτήθηκε κάποτε ο Ζοάο Σαλντάνα, προπονητής του στην εθνική Βραζιλίας και απάντησε αφοπλιστικά: «Ο Πελέ», ένδειξη της πίστης ότι μπορούσε να κάνει τα πάντα μέσα στο γήπεδο.
Ρεκόρ; Αμέτρητα! Το σημαντικότερο ίσως το ότι είναι ο μοναδικός άνθρωπος στον πλανήτη που έχει κατακτήσει τρία Παγκόσμια Κύπελλα (1958, 1962, 1970)
Σημείωσε το 1000ό του γκολ στις 19/101969,σε ένα παιχνίδι κόντρα στη Βάσκο ντα Γκάμα και αποθεώθηκε από 100.000 οπαδούς στο «Μαρακανά». Αργότερα, το αφιέρωσε στα παιδιά της Βραζιλίας που ζούσαν μέσα στη φτώχια.
Tarcisio Burgnich, ο άνθρωπος που τον μάρκαρε στον τελικό του Παγκοσμίου Κυπέλλου του 1970 είχε πει: «Πριν το παιχνίδι έλεγα στον εαυτό μου. Ηρέμησε δεν είναι παρά ένας άνθρωπος με σάρκα και οστά, όπως όλοι μας. Αποδείχτηκε ότι έκανα λάθος…» Ο Πελέ πέτυχε ένα γκολ και έβγαλε άλλες δύο ασίστ, οδηγώντας τη Βραζιλία σε θρίαμβο με σκορ 4-1.
Υπουργός αθλητισμού διετέλεσε για ένα διάστημα στη Βραζιλία το 1995, όπου προσπάθησε να πολεμήσει την εκτεταμένη διαφορά στο ποδόσφαιρο, χωρίς ιδιαίτερη επιτυχία, όπως λένε οι κακές γλώσσες.
ΦΙΦΑ και Πελέ είναι δύο έννοιες σχεδόν ταυτόσημες. Άλλωστε, συχνά στον Βραζιλιάνο καταλογίζουν ότι πάντα ήταν μέρος του κατεστημένου, σε αντίθεση με τον «Ντιεγκίτο», ο οποίος είχε το προφίλ του κακού παιδιού αλλά και λαϊκού ήρωα.
Χωρίς καμία αμφιβολία, το μόνο πράγμα στο οποίο απέτυχε παταγωδώς είναι οι κατά καιρούς προβλέψεις του! Κορυφαία ίσως εκείνη που έκανε για την εθνική Βραζιλίας το 2002, υποστηρίζοντας ότι δεν θα περάσει καν τη φάση των ομίλων του Μουντιάλ. Τελικά, η «σελεσάο» επέστρεψε με το τρόπαιο!
Ψάχνοντας τα στοιχεία ανακαλύψαμε ότι μέχρι και εκεχειρία 48 ωρών έγινε κατά τη διάρκεια πολέμου για να θαυμάσουν τον Πελέ και τη Σάντος. Το περιστάτικό συνέβη στη Νιγηρία, όταν οι αντιμαχόμενες παρατάξεις του εμφυλίου που μαινόταν στη χώρα, αποφάσισαν να σταματήσουν τις εχθροπραξίες ώστε να παρακολουθήσουν αγώνα επίδειξης στο Λάγκος.
Ωραία γκολ έχει πετύχει πολλά στην καριέρα του ο 70χρονος πλέον Πελέ. Ο ίδιος θεωρεί ότι το καλύτερο όλων το σημείωσε στις 2 Αυγούστου 1959 κόντρα στην Γιουβέντους του Σάο Πάουλο. Μιας και δεν υπήρχε τηλεοπτική κάλυψη, φτιάχτηκε μέσω υπολογιστή μια αναπαράσταση εκείνης της προσπάθειάς του, ώστε να μείνει στην ιστορία.